
Menisküs
Menisküs, diz ekleminde bulunan ve uyluk (femur) ile kaval kemiği (tibia) arasında yer alan yarım ay şeklindeki kıkırdak dokulardır. Dizde iki adet menisküs bulunur: İç (medial) menisküs ve dış (lateral) menisküs. Bu yapılar, vücut ağırlığını taşırken oluşan şoku emer, dizin stabilitesini artırır ve eklem yüzeylerini korur.
Menisküs dokusu kan damarlarından fakirdir, bu nedenle kendini yenileme kapasitesi sınırlıdır. Ani dönüşler, diz üzerine binen yükün artması, spor yaralanmaları ya da yaşa bağlı dejenerasyon gibi nedenlerle menisküs yırtılabilir.
Menisküs Yırtığı Neden Olur?
-
Aniden yapılan yön değiştirme hareketleri
-
Spor sırasında dizin burkulması
-
Ağırlık kaldırırken dize aşırı yük binmesi
-
Yaşlanmaya bağlı menisküs dejenerasyonu
-
Diz üzerine düşme ya da çökme
-
Dizi zorlama ve dönme hareketleri
Menisküs Yırtığı Belirtileri Nelerdir?
Menisküs yırtığı olan kişilerde aşağıdaki belirtiler görülebilir:
-
Diz ağrısı: Özellikle hareket sırasında artan, derin ve lokalize ağrı
-
Şişlik (Efüzyon): Eklem içinde sıvı birikmesine bağlı olarak dizde şişlik hissi
-
Dizi tam bükememe veya düzeltememe: Hareket açıklığında kısıtlılık
-
Dizde takılma veya kilitlenme hissi: Özellikle yırtığın eklem aralığına sıkışması durumunda
-
Hareket sırasında 'pop' sesi duyulması: Yaralanma anında oluşabilir
-
Dizde sertlik ve hareket zorluğu: Şişlik olmasa bile diz hareketleri sırasında zorlanma hissedilebilir
Menisküs Yırtığı Nasıl Teşhis Edilir?
Menisküs yırtığının tanısı, klinik değerlendirme ve görüntüleme yöntemleri ile konur:
-
Fiziksel muayene: McMurray testi, Apley testi gibi özel testlerle dizin hareket açıklığı, ağrı ve kilitlenme kontrol edilir.
-
Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR): Menisküs yırtığının tipi, boyutu ve yeri net bir şekilde görüntülenir.
-
Ultrason ve röntgen: Yardımcı tetkiklerdir, özellikle diğer doku hasarlarını ekarte etmek için kullanılır.
Menisküs Yırtığı Nasıl Tedavi Edilir?
Menisküs yırtığı tedavisi, yırtığın yerine, boyutuna ve hastanın yaşam tarzına göre planlanır:
-
Konservatif tedavi (cerrahisiz): Hafif yırtıklarda dinlenme, buz uygulaması, egzersiz programı, manuel terapi ve fizik tedaviyle iyileşme sağlanabilir.
-
Rehabilitasyon ve egzersiz: Diz çevresi kaslarını güçlendirmek için uygulanan özel egzersiz programları ile diz stabilitesi artırılır.
-
Cerrahi tedavi: Ciddi yırtıklarda artroskopik menisküs tamiri ya da çıkarılması (menisektomi) gerekebilir.
-
Manuel terapi, kuru iğneleme ve bantlama uygulamaları gibi tamamlayıcı fizyoterapi yöntemleri de süreci hızlandırabilir.