Spinal stenoz, omurga kanalı içerisinde bulunan omurilik ve sinirlerin geçtiği alanın daralması sonucu, bu sinir yapılarına baskı oluşması durumudur. Omurlar; ön tarafta yer alan diskler, arka kısımda bulunan eklemler ve bağ dokularıyla birlikte birleşerek omurga bütünlüğünü sağlar. Bu kemik yapıların oluşturduğu kanal, omuriliğin ve sinirlerin güvenli bir şekilde geçmesini sağlar.
Herhangi bir yapısal bozukluk, travma, yaşlanma ya da dejeneratif değişiklik nedeniyle bu kanal daraldığında, sinir dokularına baskı oluşur. İşte bu duruma spinal kanal daralması veya tıbbi adıyla spinal stenoz denir.
Spinal stenoz farklı nedenlerle ortaya çıkabilir:
Yaşlanmaya bağlı dejenerasyon (en yaygın neden)
Omurga fıtıkları (disk herniasyonu)
Omurlar arası disklerin bozulması
Bağ dokularının kalınlaşması
Kemik çıkıntılarının (osteofit) oluşması
Omurgada kayma (spondilolistezis)
Omurga travmaları veya kırıklar
Doğuştan omurga kanalının dar olması (konjenital stenoz)
Spinal stenoz belirtileri, sinir dokularına yapılan baskının şiddetine ve yerine göre değişebilir:
Bel ve boyun ağrısı
Bacaklarda veya kollarda uyuşma, karıncalanma
Kas güçsüzlüğü
Yürüyüş mesafesinde azalma
Ayakta durdukça artan bacak ağrısı
Çömelme veya öne eğilmekle rahatlama hissi
Denge kaybı ve yorgunluk
İleri vakalarda idrar veya dışkı kontrolünde bozulma
Fizik muayene: Kas gücü, refleksler ve duyusal testlerle değerlendirme yapılır.
Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR): Spinal kanal ve sinirlerin durumu ayrıntılı olarak görüntülenir.
Bilgisayarlı Tomografi (BT): Kemik yapıların detaylı incelenmesi için tercih edilir.
EMG (elektromiyografi): Sinir hasarının düzeyini belirlemek için kullanılır.
Spinal stenoz tedavisinde amaç, sinir baskısını azaltmak, hareket kabiliyetini artırmak ve yaşam kalitesini yükseltmektir:
Fizik tedavi ve rehabilitasyon
Manuel terapi uygulamaları
Kas güçlendirme egzersizleri
Ağrı kontrolü için medikal tedavi
Postür ve yürüyüş eğitimi