İnme, beynin kan akışının bir nedenden dolayı ani şekilde bozulması sonucu, beyin dokusunda oksijensiz kalmaya bağlı hasar (nekroz) oluşmasıdır. Beyni besleyen arterlerin tıkanması (iskemik inme) ya da kanama (hemorajik inme) nedeniyle kan ve oksijenin beyne ulaşamaması, dakikalar içinde milyonlarca beyin hücresinin ölümüne yol açabilir.
İnme geçiren bir kişide her dakika yaklaşık 2 milyon beyin hücresi kaybedilir. Bu nedenle hızlı müdahale hayati önem taşır.
İnme, genellikle aşağıdaki iki temel nedene bağlı olarak gelişir:
İskemik İnme: Beyin damarlarının tıkanması sonucu gelişir. En yaygın inme türüdür.
Hemorajik İnme: Beyin damarlarında oluşan kanama sonucu oluşur. Damarın çatlaması ya da yırtılması ile meydana gelir.
Her iki durumda da beyin bölgesine yeterli oksijen ulaşamaz ve bu da o bölgedeki sinir hücrelerinin hasar görmesine neden olur.
İnme aniden gelişir ve aşağıdaki belirtilerle kendini gösterebilir:
Yüzün bir tarafında ani düşme veya kayma
Kolda veya bacakta ani güçsüzlük veya uyuşma (özellikle vücudun tek tarafında)
Konuşma bozukluğu veya kelimeleri anlama güçlüğü
Ani görme kaybı veya bulanıklık
Yürürken dengesizlik, baş dönmesi
Bilinç kaybı veya bayılma
Belirtiler fark edildiği anda 112 acil yardım çağrılmalı, hasta en kısa sürede inme merkezine ulaştırılmalıdır.
İnme riski bazı yaşam tarzı ve sağlık durumlarına bağlı olarak artar. En sık karşılaşılan risk faktörleri şunlardır:
Kalp ritim bozuklukları (özellikle atriyal fibrilasyon)
Damar sertliği (ateroskleroz)
Yüksek tansiyon (hipertansiyon)
Sigara ve tütün ürünleri kullanımı
Şeker hastalığı (diyabet)
Kolesterol yüksekliği
Alkol kullanımı
Fiziksel hareketsizlik
Aşırı kilo (obezite)
Stres ve sağlıksız beslenme alışkanlıkları
İnme riskini azaltmak için aşağıdaki önlemler alınabilir:
Tansiyon ve şeker düzeylerini düzenli kontrol ettirmek
Düzenli egzersiz yapmak
Sağlıklı, dengeli beslenmek
Sigara ve alkol kullanımından kaçınmak
Stres yönetimi uygulamak
Gerekli durumlarda doktor kontrolünde kan sulandırıcı ilaçlar kullanmak