
Fibromiyalji
Halk arasında kas romatizması olarak bilinen fibromiyalji, kasları ve yumuşak dokuları etkileyen kronik bir hastalıktır. Sürekli ve yaygın kas ağrıları, hassas tetik noktalar, yorgunluk, uyku bozuklukları, depresyon, anksiyete, bağırsak ve mesane problemleri gibi birçok farklı şikayetle kendini gösterebilir. Fibromiyalji, günlük yaşam kalitesini ciddi oranda etkileyen ancak görünürde bir hasar yaratmayan sinsi bir ağrı sendromudur.
Fibromiyalji Belirtileri Nelerdir?
Fibromiyalji belirtileri, kişiden kişiye değişmekle birlikte en sık karşılaşılan semptomlar şunlardır:
-
Yaygın kas ve vücut ağrısı
-
Hassasiyet ve ağrılı tetik noktaları
-
Sabah tutukluğu
-
Kronik yorgunluk hali
-
Uykusuzluk veya dinlenememiş uyanma
-
Hafıza ve dikkat bozuklukları (“fibro-fog” olarak bilinir)
-
Depresyon, anksiyete
-
Huzursuz bacak sendromu
-
İrritabl bağırsak sendromu (IBS)
-
Sık idrara çıkma, mesane problemleri
-
Baş ağrıları, migren atakları
Fibromiyalji Kimlerde Görülür?
-
Kadınlarda, erkeklere göre yaklaşık 7 kat daha sık görülmektedir.
-
En sık 30-60 yaş arasında tanı konur, ancak çocuklarda ve ileri yaşlarda da ortaya çıkabilir.
-
Aile öyküsü olan kişilerde risk daha fazladır.
-
Stresli yaşam olayları, travmalar, enfeksiyonlar ve hormonal değişiklikler, hastalığın ortaya çıkmasına katkıda bulunabilir.
Fibromiyalji Neden Olur?
Fibromiyaljinin kesin nedeni bilinmemektedir. Ancak birçok faktör hastalığın gelişiminde rol oynayabilir:
-
Genetik yatkınlık
-
Viral enfeksiyonlar (grip vb.)
-
Fiziksel travmalar (düşme, trafik kazası)
-
Duygusal stres ve travmalar
-
Hormon düzeylerindeki ani değişiklikler
-
Kortizon benzeri ilaçların kesilmesi
Bu faktörler, beynin ağrı algılama sistemini etkileyerek ağrının abartılı hissedilmesine yol açar.
Fibromiyalji Nasıl Teşhis Edilir?
Fibromiyalji, kan testleri veya görüntüleme ile doğrudan teşhis edilemez. Teşhis, hastanın şikayetlerinin ayrıntılı dinlenmesi ve bazı fiziksel muayene bulgularıyla konur:
-
Yaygın ağrının en az 3 aydır devam etmesi
-
Belirli tetik noktaların hassas olması
-
Diğer olası hastalıkların dışlanması (romatizma, tiroit hastalıkları vb.)
Fibromiyalji Tedavisi Nasıl Yapılır?
Fibromiyaljide tedavi kişiye özel planlanmalıdır ve multidisipliner yaklaşım gerektirir:
-
Düzenli egzersiz ve fizik tedavi
-
Kas gevşetici ve antidepresan ilaçlar
-
Uyku düzenleyici tedaviler
-
Psikolojik destek ve stres yönetimi
-
Alternatif yöntemler: Akupunktur, masaj, yoga
-
Diyet değişiklikleri (şeker ve gluten azaltımı önerilebilir)
Tedavinin amacı hastalığı tamamen ortadan kaldırmak değil, semptomları kontrol altına almak ve yaşam kalitesini artırmaktır.