Fasiyal Paralizi (Yüz Felci)

Fasiyal Paralizi (Yüz Felci)

Yüz felci, tıpta fasiyal paralizi olarak adlandırılır ve yüz kaslarını kontrol eden fasiyal sinirin (yüz siniri) hasar görmesi sonucu, yüz kaslarında ani veya kademeli hareket kaybı oluşmasıdır. Bu durum genellikle yüzün bir tarafında görülür, ancak bazı özel durumlarda iki taraflı da olabilir.

Fasiyal sinir, beyinden çıkarak yüz kaslarına ulaşan ve mimik hareketlerini kontrol eden bir sinirdir. Bu sinir, gülme, kaş kaldırma, göz kırpma gibi yüz mimiklerinden sorumludur. Hasar gördüğünde, kaslar sinirden gelen sinyali alamaz ve buna bağlı olarak yüzde sarkma, hareketsizlik veya zayıflık meydana gelir.

Yüz Felci Neden Olur?

Yüz felci farklı sağlık sorunlarına bağlı olarak ortaya çıkabilir. En yaygın nedenler şunlardır:

  • Kafa travması (çarpma, kaza vb.)

  • Beyin damar tıkanıklığı (inme)

  • Fasiyal sinir iltihapları (özellikle Bell paralizisi)

  • Baş ve boyun bölgesindeki tümörler

  • Orta kulak enfeksiyonları

  • Sinir üzerine baskı yapan kist veya yapılar

  • Şiddetli stres ve soğuk hava maruziyeti

  • Cerrahi müdahale sonrası oluşan sinir hasarı

Yüz Felci Belirtileri Nelerdir?

Yüz felcinin belirtileri, sinirin hasar derecesine göre değişkenlik gösterir:

  • Yüzün bir tarafında hareket kaybı veya zayıflık

  • Ağız köşesinin aşağı sarkması

  • Göz kapaklarını tam kapatamama

  • Gözyaşı ve salya kontrolünde azalma

  • Konuşma ve yemek yeme sırasında zorluk

  • Tat alma duyusunda azalma

  • Kulak arkasında ağrı veya rahatsızlık hissi

  • Yüz kaslarında sarkma, donukluk ve asimetri

Yüz Felci Nasıl Teşhis Edilir?

Yüz felcinin altında yatan nedeni bulmak için doktor tarafından detaylı bir nörolojik muayene yapılır. Ardından:

  • Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR)

  • Bilgisayarlı Tomografi (BT)

  • EMG (Elektromiyografi) gibi testler ile sinir iletimi ve beyin yapıları değerlendirilir.

Yüz Felci Tedavisi Nasıl Yapılır?

Tedavi, yüz felcinin nedenine ve şiddetine göre planlanır:

  • İltihaplı durumlar için kortizon ve antiviral ilaçlar

  • Fizik tedavi ve manuel terapi

  • Yüz kaslarına özel egzersiz programları

  • Göz damlaları ve göz bakımı (göz kapanmadığında koruma amaçlı)

  • Nöroterapi ve sinir uyarıcı cihazlar

  • İleri vakalarda cerrahi tedavi

Yüz Felci Geçici Midir?

Bazı yüz felçleri (örneğin Bell paralizisi) genellikle 2–3 hafta içinde kendiliğinden veya ilaç ve fizik tedavi desteğiyle iyileşebilir. Ancak sinir hasarı şiddetliyse veya felç inme gibi ciddi bir duruma bağlıysa, iyileşme süreci aylar alabilir veya kalıcı hasarlar oluşabilir.